نقد و بررسی جلوه‌های آزادی در شعر حلمی سالم

Authors

زهره نورمحمد نهال کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عرب دانشگاه ایلام

مینا پیرزادنیا استادیار زبان و ادبیات عرب دانشگاه ایلام

Abstract:

در دوره‌ی معاصر و از نیمه‌ی دوّم قرن بیستم، پس از دگرگونی‌های اجتماعی- سیاسی، شعر معاصر عرب دارای رسالتی خاص گردید و در جهت آگاهی‌ مردم و جامعه برای دستیابی به آزادی و عدالت اجتماعی به کار رفت. مصر به عنوان اوّلین سرزمینی که جریان نهضت در آن صورت گرفت، مهد شاعران و ادیبانی است که از این دگرگونی‌های تازه، متأثر گشته‌اند. از جمله شاعرانی که در این وادی هنرمندانه گام نهاده‌اند؛ حلمی سالم است. وی شاعری متعهّد است که نسبت به مشکلات جامعه و مردم احساس مسئولیّت کرده است و شعرش بازتاب افکار و عقاید انسان‌دوستانه‌ی اوست. این پژوهش با رهیافتی توصیفی- تحلیلی، به بررسی جلوه‌های آزادی در شعر حلمی سالم می‌پردازد که به دو صورت در شعر وی نمایان شده است: آزادی وطن و آزادی بیان که گستره‌ی آنها علاوه بر مصر، لبنان، فلسطین، عراق و ... را شامل می‌شود. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که اسلوب شاعر در این‌گونه اشعارش نمادگونه است؛ امّا گاهی در همین راستا، عنان سخن از کف داده و با زبانی بی‌پروا و آتشین، مستقیماً به مخالفت با ظالمان و شیطان‌‌صفتان پرداخته است. همچنین شاعر در مسئله‌ی آزادی بیان جنبه‌ی افراطی در پیش‌گرفته و از مدافعان تندروی آزادی شده است؛ تا جایی ‌که این جنبه برای وی بالاتر از همه چیز بوده و دغدغه‌ی اصلی او گشته است.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

نقد و بررسی جلوه‌های رمانتیسم جامعه‌گرا در شعر شاعران معاصر مصر و ایران (مطالعة مورد‌پژوهانه: حلمی سالم و عارف قزوینی)

رمانتیسم، جنبشی ادبی است که در اواخر قرن هجدهم از انگلستان آغاز شد. این مکتب، در میان سرزمین‌های عربی بعد از وقوع فاجعة فلسطین و در ایران در اوایل دورة مشروطه، تغییر یافت و به تدریج، از حالت فردگرایانه به سمت اجتماع سوق یافت. از جمله شاعران مصری که هنرمندانه در این وادی گام نهاده‎اند؛ حلمی سالم است که رمانتیسم وی در کنار عناصر عاشقانه و فردی، بیشتر صبغة اجتماعی و سیاسی دارد؛ از سوی دیگر، این رو...

full text

بررسی مضامین اجتماعی-سیاسی در شعر حلمی سالم

در عصر معاصر و از نیمه¬ی دوّم قرن بیستم، پس از دگرگونی¬های اجتماعی- سیاسی، شعر معاصر عرب دارای رسالتی خاص گردید و در جهت آگاهی¬ مردم و جامعه برای دستیابی به آزادی و عدالت اجتماعی به کار رفت. مصر به عنوان اوّلین سرزمینی که جریان نهضت در آن صورت گرفت، مهد شاعران و ادیبانی است که از این دگرگونی¬های تازه، متأثر گشته¬اند. از جمله شاعرانی که هنرمندانه در این وادی گام نهاده¬اند؛ حلمی سالم است. وی شاعری ...

نمادپردازی در اشعار سیاسی حلمی سالم

در دورة معاصر، مکتب‌های ادبی گوناگونی در کشورهای عربی پدید آمدند که ادیبان آنها برای بیان تجربیات خویش به مخاطبان، هر‌کدام مسلکی متفاوت در‌پیش‌گرفتند. یکی از چالش-برانگیزترین این مکتب‌ها، نمادگرایی است که از نظر منتقدان، خفقان حاکم بر فضای جامعه، عواقب سوء‌ زبان صریح و آشنایی شاعران عرب با مکاتب غربی از عوامل گرایش به این مکتب بوده‌است. یکی از این شاعران حلمی سالم، شاعر مصری، است که این رویکرد ...

full text

آزادی در شعر معاصر ایران و افغانستان

مظفرالدین شاه قاجار فرمان مشروطیت را در 1906م. امضا کرد. این امر به تشکیل مجلس شورای ملی و تصویب نخستین قانون اساسی ایران انجامید. در آن دوران کسانی که پرچم‌دار تجدد بودند موضوعات بسیار مهمی را در جامعة سنتی و استبدادی ایران مطرح کردند. محمدتقی بهار (1886-1951) شاعر متجدد ایرانی که فرهنگ و تاریخ ایران را به‌خوبی می‌شناخت و از فرهنگ غرب و پیشرفت‌های آن آگاه بود، خواستار تأسیس مجلس شورای ملی و مش...

full text